Ένας ασταμάτητος φαύλος κύκλος τρομερών, κακών και πάντα θλιβερών σκέψεων, σαν να έχει κολλήσει εκεί το μυαλό. Αναμασά ξανά και ξανά, χωρίς να μπορεί να ξεφύγει από αυτές τις σκέψεις.
Η υπερανάλυση είναι η διαδικασία, μιας σειράς σκέψεων που χρησιμοποιεί ένας άνθρωπος, όταν φοβάται ότι θα μείνει μόνος του ή θα αποτύχει ξανά. Επιδεινώνεται κυρίως κατά την διάρκεια μιας αγχώδους κατάστασης ή σε κάποιες φάσεις της ζωής. Επειδή η υπερανάλυση σχετίζεται άμεσα με το άγχος
Η διαδικασία, μοιάζει σαν να θέλει το άτομο να λύσει ένα πρόβλημα, να το επεξεργαστεί, αλλά δεν φτάνει ποτέ στη λύση, καμία διέξοδος δεν μοιάζει αρκετή. Στην προσπάθεια αυτή να ελέγξει το μέλλον, να προλάβει τις οποίες σκέψεις, ενέργειες ή και προθέσεις των άλλων, έχει σαν στόχο να ελέγξει τα δικά του συναισθήματα.
Σκέφτεται με γνώμονα την ανασφάλεια και τον φόβο. Έτσι αρχίζει να προσπαθεί να ελέγξει μια κατάσταση ή ένα πρόβλημα πιστεύοντας ότι αν δεν έχει τον πλήρη έλεγχο του περιβάλλοντος του, θα πάνε όλα λάθος και τότε μπορεί να χαθεί μια ευκαιρία.
Παράδειγμα:
Ποια ώρα είναι καλύτερη να του τηλεφωνήσω για να μην με απορρίψει; Τώρα που ίσως είναι στην δουλεία; Καλύτερα το μεσημέρι, αλλά ίσως να είναι σε meeting. Ίσως το απόγευμα, αλλά μπορεί να οδηγεί και να μην μπορεί να το σηκώσει. Μήπως να τον καλέσω το βράδυ, αλλά πριν κοιμηθεί για να μην ενοχλήσω;
Αυτές οι σκέψεις μπορεί να είναι ατελείωτες και τελικά το άτομο να μην προχωρήσει σε καμία επιλογή από φόβο να μην ματαιωθεί.
Σε περιόδους μεγάλου άγχους, οι άνθρωποι που δεν μπορούν να κρατήσουν σταθερά τα συναισθήματά τους, δημιουργούν υπερβολικές σκέψεις για να βρουν μια λύση. Αυτό φέρνει και προβλήματα όπως αυπνία, κάπνισμα, υπερβολική κατανάλωση τροφής ή αλκοόλ, κλπ.
Συνήθως τα άτομα έχουν μια αίσθηση ότι μπορούν να κάνουν πράγματα που ίσως είναι και έξω από τις δυνατότητές τους. Αντιλαμβάνονται μονομερώς και μη ρεαλιστικά την πραγματικότητα.
Αυτές οι σκέψεις είναι ένας από τους βασικούς πυλώνες που δημιουργούν τον κίνδυνο για διατροφικές διαταραχές και γενικότερα εξαρτήσεις.
Τι να κάνω;
- Γράψε ημερολόγιο.
- Εντόπισε το πρόβλημα και όρισε το με ξεκάθαρο τρόπο. Σκέψου αυτό που σκέφτεσαι τώρα, πόση σημασία θα έχει αργότερα;
- Δοκίμασε να δράσεις αντί να αναλώνεσαι σε σκέψεις για το πως θα δράσεις. Προχώρησε γρηγορότερα από την σκέψη στην πράξη, έτσι κι αλλιώς ποτέ δεν πρόκειται να βρεθεί η απόλυτα σωστή λύση, μιας και όλες οι επιλογές έχουν θετικά και αρνητικά.
- Να μην υποθέτεις, αλλά να ρωτάς τους άλλους για τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους. Δηλαδή να μην κάνεις σενάρια για τις προθέσεις των άλλων.
- Μην κάνεις γενικεύσεις του τύπου, «δεν έχω φίλους», αλλά να σκέφτεσαι «πώς θα διευρύνω τον κύκλο μου;».
- Μην λες «η ζωή μου είναι χάλια» αλλά «η ζωή έχει αναποδιές».
- Όρισε όσο το δυνατόν πιο ρεαλιστικούς στόχους και βρες το κρυμμένο ταλέντο σου.
